تبیین روابط دختران و پسران

جام جم آنلاین: چگونگی روابط دختر و پسر قبل از ازدواج محور نشست خبری است که رادیو گفت و گو با حضور مرضیه بهرامی مشاور خانواده و ازدواج و استاد دانشگاه،‌ دکتر فردوسی روانشناس و مشاوره زنان و خانواده و حجت الاسلام والمسلمین حسن ملک محمدی ، نماینده مجلس و عضو کمیسیون فرهنگی مجلس، دکتر مجید صفار نیا ، رئیس انجمن روانشناسان اجتماعی ایران، عضو هیات علمی دانشگاه تهران به بررسی آن پرداخته است.

رادیو گفت و گو: لطفا چگونگی رابطه دختران  و پسران را قبل از ازدواج بررسی کنید و بفرمایید اینگونه روابط خوب است یا خیر؟

 بهرامی: جواب شما را با یک حکایت بیان می کنم . از بزرگی می پرسند که زن خوب است یا مرد؟ آن بزرگ در پاسخ می گوید کدام زن و کدام مرد؟ یعنی کیفیت یک موضوع است که باعث می شود ما راجع به آن بتوانیم نظر بدهیم. حالا ارتباط دختر و پسر قبل از ازدواج که ما آن دیدگاه میانه را به چهار مرحله تقسیم می کنیم.

باید آشنایی صورت بگیرد. در دوران قدیم می دیدیم که حتی دختر و پسر یکدیگر را نمی شناختند و
نمی دانستند که قرار است با چه کسی زندگی تازه ای را شروع کنند. بعد از اینکه خطبه عقد خوانده می شد با یکدیگر آشنا می شدند معمولا پدر و مادرها بودند که برای آنها همسر انتخاب می کردند ما آن دیدگاه افراطی را اصلا نمی پذیریم و قبول نداریم اما اینکه دخترها و پسرها هم بدون آگاهی و تجربه و بدون اینکه بدانند با چه کسی قرار است آشنا شوند روابط داشته باشند درست نیست .

آیا ابزار لازم برای محک زدن را دارند . متاسفانه بسیاری از مادر و پدرها چون تجربه آشنایی قبل از ازدواج را خودشان نداشتند می گویند ما که نمی خواهیم زندگی کنیم اینها می خواهند زندگی کنند پس خودشان انتخاب کنند.
آیا واقعا آنها خودشان ابزارهای لازم برای شناخت را دارند. در این مرحله قرار است این آشنایی به ازدواج بپیوندد قرار نیست که یک دوستی را داشته باشند و بعد از 6 ماه یا یکسال تازه ببینند که به درد هم می خوردند یا نه ؟

یک مرحله آشنایی است یا مرحله ای که در آن ما در قبال یکدیگر هیچ تعهدی نداریم فقط آشنا شدیم. با لایه های سطحی شخصیت یکدیگر می خواهیم آشنا شویم. این آشنایی قرار است شناختی به ما بدهد که ما با آن شناخت بتوانیم تصمیم بگیریم.

 در قرآن مطرح شده که ما شما را خلق کردیم از جنس زن و مرد تا در کنار یکدیگر آرام بگیرید . ما این را با بررسی بلوغ های 8 گانه طی این مدت در نهایت طی آن شعاری که عاقلانه تصمیم بیگیریم عاشقانه شروع کنیم و ماهرانه ادامه دهیم پیش خواهیم رفت.

رادیو گفت و گو: این چهار مرحله چه چیزهایی است و آیا برای دختر و پسرها پیش می آید؟
 
بهرامی: دختر خانمی برای مشورت آمده بود و می گفت با آقا پسری 10 سال است که دوست است طی این ده سال قهر و دعوا کرده ایم و از دید خودشان پدر ومادرشان هم خبر داشتند و بعد از ده سال با تمام توهین ها و تحقیرهایی که این دختر خانم شده بود می خواست بداند ازدواج کند یا نه .

گفتم از همان ابتدا جاده را اشتباه رفتی . ما این چهار مرحله را عرض می کنیم . خیلی وقت ها دختر و پسرها بعد از اینکه دو سه سال با هم دوست هستند تصمیم می گیرند با هم ازدواج کنند . برای مشورت می آیند . ما می گوییم پدر و مادر با فرزندانشان ارتباط داشته باشند تا فرزندانشان با آنها مشورت کنند و به فرزندانشان در شناختن طرف مقابلشان کمک کنند.

رادیو گفت و گو: از بعد شرعی و روانی آیا روابط بین دختر وپسر قبل از ازدواج درست است؟

ملک محمدی: اسلام دین محبت است. و پیامبراسلام (ص) فرموده اند اساس اسلام محبت است. دوستی و صحبت کردن در ابعاد و چارچوب های اسلام و ارزشهای دینی می تواند آثار مثبتی داشته باشد . لیکن صحبت تا کی ، تا کجا و با چه شرایطی باشد .

این ها مباحثی است که نیاز به دقت و تامل دارد. درباره روابط دختر و پسر قبل از ازدواج باید گفت اگر این روابط با رعایت ملاکهای دینی باشد و موازین شرعی و احکام حیات بخش اسلام در آن مرزهای محرم و نامحرمی رعایت شود و آن هم با هدفی مقدس یعنی همین ازدواج که محبوبترین کانونی است که خداوند متعال آن را دوست دارد باشد اشکالی ندارد.

 بنابراین اگر چنانچه فردی قصد قطعی برای ازدواج داشته باشد اسلام اجازه می دهد که این دو نفر با هم دیدار و گفتاری داشته باشند . با هم صحبتی داشته باشند و از افکار و عقاید یکدیگر آشنا شوند.

رادیو گفت و گو: رابطه بین دختر و پسر تا چه حد و به چه صورت باشد می تواند مفید باشد؟
 
ملک محمدی: این رابطه کوتاه در همان حدی که در ارزشهای جامعه اسلامی نه جامعه غربی متعارف است مناسب است. گاهی افراد چندین ماه با هم رابطه دارند و رفت و آمد می کنند تا یکدیگر را بشناسند ولی این روابط از همان ابتدا مبهم است و پایان مثبتی هم نخواهد داشت.

ما در یک جامعه اسلامی صحبت می کنیم و بعنوان پیروان دین اسلام باید تمام حرکات و گفتار و کردارهایمان مطابق دین اسلام و آیات نورانی قرآن باشد . جوانان ما می دانند آنچه که موجب تداوم  و تحکیم کانون خانواده می شود پایبندی به دستورات دینی است و از همان آغاز باید این امر رعایت شود.

افرادی که دین مدار تر هستند زندگی های بهتر و محکم تری دارند . به همه شنوندگان عزیز تاکید می کنیم که روابط را در حد ضرورت رعایت کنند.  پدر و مادر طرفین حضور دارند و پسر و دختر خانم در یک اتاق دیگرمی توانند صحبت کنند اگر حتی نیاز به این بود که به صورت یکدیگر نگاه کنند اشکالی ندارد و در این حد اسلام اجازه می دهد.

 وقتی طرفین با رعایت حد متعارف به آشنایی های کلی در مورد یکدیگر رسیدند اسلام اجازه می دهد که آنها در حد 5تا 10 دقیقه با یکدیگر در مورد جزئیات صحبت کنند. اما ارتباط به مدت چند ماه را من صلاح نمی دانم مگر اینکه رفت و آمدهای فامیلی باشد.

 بهرامی: خانمی اگر بخواهد یک جفت کفش بخرد چند ساعت یا چند روز وقت می گذارد و آقایان هم اگر بخواهند مثلا ماشینی بخرند یک هفته و شاید بیشتر وقت می گذارند . حال وقتی قرار است یک فرد جفت خودش را عاقلانه  انتخاب کند آیا در عرض 5 دقیقه در حضور خانواده می تواند شناختی در مورد آن فرد پیدا کند . در این مدت به چه شناختی می تواند برسد.

 ملک محمدی: موضوع ازدواج نکته مهمی است و موضوع ریشه ای و پایه است که در زندگی بسیار مهم است. درست است در مورد خرید اجناس چندین بار آن جنس بررسی می شود در مورد ازدواج هم باید بسیار بررسی شود و باید صحبتهایی صورت گیرد ولی در حد متعارف آن اسلام اجازه نمی دهد که محرم و نامحرم خلوتی داشته باشند و با هم بیش از حد ضرورت صحبتی داشته باشند.

می توانند صحبتهایشان ادامه داشته باشد اما در حدی که ضرورت ایجاب می کند . مثلا در جلسه اول بخواهند به مباحث اعتقادی بپردازند و در جلسه دوم به مباحث تحصیلی و در فرصت دیگر به شیوه های زندگی بپردازند.
می تواند پدر و مادر حضور داشته باشند و دختر و پسر هم در گوشه ای صحبت کنند که این روابط تعریف شده و با رعایت حقوق یکدیگر می باشد.

 زمانی دلمان را به همین خواب و خیالها خوش کنیم که اینها احتمال دارد با یکدیگر ازدواج کنند حال یک روز، یک هفته و یک ماه و چندین ماه مدام این روابط ادامه پیدا کند این اصلا کار عاقلانه و اسلامی محسوب نمی شود. غیرت دینی به ما اجازه اینگونه کارها را نمی دهد.

رادیو گفت و گو: نظر شما در رابطه با روابط دختر و پسرقبل از ازدواج چیست ؟ آیا می توان مراحلی در نظر گرفت که در این مراحل با هم آشنا شوند و صحبت کنند؟

 صفاری نیا: سال گذشته آمار طلاق 6/13 درصد رشد داشته است . 125 هزار واقعه طلاق در سال گذشته به ثبت رسیده است . این آمار به ما نشان می دهد که ما باید در فرایند ازدواج یک تغییرات و بازنگری داشته باشیم .

 بهرامی : ما باید تکلیف خودمان را با خودمان مشخص کنیم . در ارتباط مان دارای یک معجون هستیم. بعضی جاها حتما مذهب را در نظر می گیریم و الگویمان می شود مذهبی بعضی جاها الگویمان می شود شیوه های غربی ، بعضی جاها هم سنتی نگاه می کنیم.

 در حقیقت آداب و روشهای ما یک معجون است مشخص نیست باید چه کاره باشیم و چه رفتاری راانجام دهیم. ما باید ببینیم که با چه دیدی به بحث ازدواج نگاه کنیم. با توجه با اینکه ما اصلا کاری نداریم که در جامعه مذهبی زندگی می کنیم .

 زمانی دختر و پسر با هم زندگی می کنند که خطبه عقد جاری شده باشد در اینجا مذهب را جلو می آوریم . پس یک مقدار عقب تر هم باید همین دیدگاه مذهبی را داشته باشیم اما با توجه به آماری هم که آقای دکتر دادند به واقع نشان داده شده که سلب مسئولیت خانواده ها که کارها را به خود جوانان واگذار کردند نتایج خوبی نداشته است .
پس اگر ما نخواهیم شیوه  قبل را برویم و این نظارت خانواده ها را هم نداشته باشیم پس چه چیزی را باید دست جوانان بدهیم. اسلام می گوید اگر خواستید کسی را بشناسید با او همسفر و هم سفره شوید. هم خانواده ها و هم دختر و پسرها به این بلوغ های 8 گانه اشراف داشته باشند و بعد این ارتباطات را بررسی کنند.

صفاری نیا:  در ارتباط با زوجینی که مشکلات خانوادگی داشتند و به یک کلینیک مراجعه کردند مطالعه ای را اواخر سال 88 انجام دادیم. دیدیم مشکلات عمده این خانواده ها در مرحله اول یک شکایت است ودر مرحله بعدی عامل استقلال اقتصادی و بعد استقلال عاطفی است که پیامد همین استقلال اقتصادی است . عامل بعدی وابستگی است که بخاطر فقدان اقتصادی است و عوامل دیگر خشم و عصبانیت است.

طبق صحبتهای خانم بهرامی یک عامل مهم این است که چه ملاکهایی برای ازدواج داریم . اگر از دخترهای الان ملاک ها را بپرسیم می بینیم که آنها می خواهند با فردی که ازدواج خواهند کرد از نظر اقتصادی مستقل باشد .وجهه اجتماعی خوبی داشته باشد درس خوانده هم باشد . به تنها چیزی که توجه نمی شود استقلال عاطفی است.
رشد جوانب مختلفی دارد شما رشد فیزیکی دارید و رشد اجتماعی و رشد شناختی دارید. یک رشد عاطفی هم وجود دارد. به نظر من الان آن چیزی که در ازدواج ها به آن توجه نمی شود همان رشد عاطفی است. باید دید که اینها چقدر استقلال عاطفی دارند و چقدر می توانند مستقل از خانواده هایشان تصمیم گیری کنند . دختر و پسرها باید حداقل 200-300 ساعت با هم صحبت کنند تا به یک آشنایی مختصر برسند . و فضا باید به گونه ای باشد که در مذهب و دین ما مرسوم باشد و دختر و پسر باید در یک فضای کنترل شده در این مدت زمان صحبتهای عمیقی داشته باشند . و فقط با سوال و جواب شناخت ایجاد نمی شود و باید مشاوره ای هم داشته باشند و همچنین در این رابطه کتابهایی هم مطالعه کرده باشند و در سایه مشاوره و آموزشهایی که می بینند ممکن است تصمیم گیری خوبی برای ازدواج داشته باشند.

باید تغییر استراتژی بدهیم . دین به این بزرگواری و پیامبرانی به این بزرگواری و تاریخی به این گستردگی داریم باید فکر کنیم و برنامه ریزی ها را عوض کنیم و جلسات کارشناسانه بگذاریم و نظارت را بگیریم و استفاده کنیم.
 
رادیو گفت و گو: شناختهای عمیق چگونه ارزیابی می شود؟
 
بهرامی:  هر کدام از بلوغ ها به دلیل نقش هایی که دارندمهم است. مثلا در بلوغ مالی مرد ها به دلیل نقشی که دارند ونفقه ای که باید پرداخت کنند باید بلوغ مالی بالایی داشته باشند . 8 بلوغ  باید باشد اگر این بلوغ ها باشد بحث شرعی هم دیگر حل خواهد شد. و آن بحث بلوغ عاطفی هم بوجود نخواهد آمد.

بلوغ های 8 گانه عبارتند از: 1- بلوغ جنسی و جسمی،2- بلوغ عقلی و علمی، 3- بلوغ عاطفی، 4 بلوغ روانی، 5- بلوغ بینشی،6- بلوغ اجتماعی، 7- بلوغ اخلاقی و 8 بلوغ مالی. با توانایی و تجاربی که دارید و با کمک  مشاورین و خانواده در بین 3تا 6 ماه می توانید به یک شناخت برسید .

 یکی از این نوع  بلوغ ها بلوغ عاطفی است بلوغ عاطفی یعنی چه ؟ من بعنوان یک فرد می توانم عواطف و احساسات خودم را کنترل کنم. عاطفه فقط مهر و محبت نیست خشم و عصبانیت هم یک نوع عاطفه است بر خلاف آن چه که خیلی از مواقع می گوییم مثلا فلانی خیلی آدم خوبی است (چرا؟ ) چون خیلی عاطفی و مهربان است. در این مرحله شناخت ،شاید خیلی ها نقش بازی می کنند ما در اسلام یک توحید نظری و یک توحید عملی داریم .
امروزه ما سراغ هر کس برویم می گوید من خدا را قبول دارم من معتقد هستم خدا از همه بزرگتر است. ممکن است در گفتار او بسیاری ازچیز ها را بشنویم اما در عمل این را نمی بینیم . مثلا اگر در بلوغ بینشی باشد امام حسین را قبول دارد ولی نماز نمی خواند .

امام حسین ظهر عاشورا جنگ را رها کرد و نماز خواند. این چه باوری است که در عمل تو دیده نمی شود. فرد در بلوغ عاطفی چقدر می تواند هیجانات و خشم خود را کنترل کند . اگر ما از او بپرسیم اگر عصبانی شوی چه کار می کنی می گوید من سعی می کنم خیلی آرام باشم در بخشی از اسلام داریم که همسفر و همسفره شوید ما
می توانیم یک مسافرت دو روزه با خانواده برویم در مسافرت همه چیز راحت و امن نیست در این سفر اگر یک استرسی وارد شود چگونه برخورد می کند. بلوغ عقلی: آیا تصمیم گیریهایش عقلی است . در شرایط بحرانی چگونه تصمیم می گیرد.

 رادیو گفت و گو: نگاه اسلام به آشنایی قبل از ازدواج در مدت نامزدی چگونه است؟ در این دوره حدودها چقدر است؟

ملک محمدی: دین اسلام جامع ترین و پیشرفته ترین دین است. برای تمام نیازهای ما دستور دارد  از قبل از تولد تا ازدواج راه حل داده است . این دینی که برای تمام ساعات زندگی ما برنامه دارد آیا برای موضوع ازدواج که بسیار بسیار مهم است برنامه ای ندارد؟

با تمام تعاریفی که در قرآن آمده است اگر ما بخواهیم به یک زندگی آرامش بخش و نورانی و انسانی برسیم حتما باید دستورات دینی را رعایت کنیم.

 رادیو گفت و گو: اسلام حد وحدود این ارتباط را به چه صورت جایز می داند؟
 
ملک محمدی: دین ما اجازه نمی دهد که پسر و دختر جوان در آن نجابت و پاکی و صداقتی که دارند شب را تا صبح دور از خانواده بگذرانند با این احساس که  بخواهند برای ازدواج با هم صحبت کنند. البته اینها همه توجیه هات است ما باید سراغ توضیح المسائل برویم نه توجیه المسائل.

گاهی اوقات با یکدیگر می نشینند از سیر تا پیاز تمام مسائل جزئی را سوال می کنند ولی خوب است جوانانی که قصد ازدواج دارند از مسائل ریشه ای و پایه ای سوال بپرسند چون می خواهند یک کانون را بر پا کنند که می تواند آنها را هم در این دنیا و هم در آخرت رستگار کند.

 رادیو گفت و گو: آیا اسلام به محتوای زمان نامزدی هم دستور العملی دارد؟و آیا این محتوا شرعی است؟

ملک محمدی:  در زمان حساس انفجار علمی  اینترنتی و ... هستیم که خیلی راحت امکان تماس پیش می آید . نظر من این است که حتما رعایت موازین دینی را بکنیم و بسیار معتقد و پایبند باشیم. آمار طلاق بسیار غم انگیز است واین آمار هشدار دهنده است.

 بخشی از اینها ریشه در نگاههای ما دارد. دوران نامزدی که طول می کشد وقتی ازدواج می کنند بعد از چند ماه این آتش فروکش می کند و ناسازگاری ها شروع می شود واز هم جدا می شوند .

 رادیو گفت و گو: روابط دختر و پسر باید در چه حد  و چگونه باشد تا شرعی شود؟
 
فردوسی: باید ارتباطی منظم و هدف دار باشد. آیا دختر و پسر قصد و نیتشان واقعا ازدواج است یا خیر؟ نیاز است یکدیگر را بیشتر بشناسند . نیاز است از اخلاق و رفتار و اندیشه های یکدیگر بیشتر اطلاع پیدا کنند . باید
خانواده ها در جریان باشند این رابطه رسما اعلام شود.

مجاز بودن این ارتباط تا این حد باشد که هیچ گونه ارتباط جسمانی و پنهانی وجود نداشته باشد و زیر چتر خانواده یکدیگر را بشناسند. زمان این ارتباط بستگی به طرفین دارد . تا زمانی که تا حدودی یکدیگر را بشناسند این زمان طول خواهد کشید .

اگر به نسل جوان کمک شود این زمان بین 3تا 6 ماه خوب است. در این مدت شاخص و مولفه های یک نفر مشخص می شود. ما باید به دنبال این باشیم که ببینیم از نظر شخصیتی، ایمانی وخانواده چگونه هستیم. دختر و پسری که قصد ازدواج دارند از همان ابتدا خانواده ها را در جریان قرار بدهند . اگر در این مدت دیدند که نظرها و اعتقاداتشان از هم دور می شود هرچه زودتر باید به این اشنایی خاتمه دهند.

 رادیو گفت و گو: شما صحبتهای خانم دکتر را شنیدید اگر در این رابطه نظری دارید بفرمایید.
 
بهرامی: فقط اعتقاد من این است که باید سعی کنیم انشاالله جوانانمان را به آن ابزار لازم برسانیم. ابزار را بدستشان بدهیم تا شناخت لازم را پیدا کنند. خانواده ها باید در تربیت جوانانشان دقت لازم را داشته باشند. اول از همه از زمان نوجوانی یا حتی قبل تر از آن فضای ارتباط را بوجود آوریم تا دختر و پسرمان به راحتی بیایند و مسائل را با ما در میان بگذارند.

در این ارتباطات به آنها شناخت هم بدهیم . خیلی از سریالهای تلویزیونی جای گفتمانها را گرفته اند. کمتر
خانواده ها در ارتباط هستند. بیایید قبل از یک سریال شخصیتها را تحلیل کنیم. به جوانان ابزار لازم برای شناخت بدهید. فقط به ظاهر یک فرد نگاه نکنید . پدرها با دخترهایشان ارتباط داشته باشند به دخترانتان بگویید که دوستشان دارید تا اگر دخترتان بعد از سن 18 یا 20 سالگی کسی به آن گفت خیلی دوستش دارد فکر نکند خبری شده است.

 متاسفانه در این دوره مهلک عدم ارتباط این نسل بوجود آمده است . خانواده ها با دانایی وتوانایی خودشان این خلاء را پر کنند و نشان دهند که فرزندشان را می شناسند در مواقع ضرورت فرزند ما بخصوص دختر ما این احساس عمیق را داشته باشد که بیاید به خانواده اش مطرح کند که فردی را که برای ازدواج در نظر گرفته چگونه است و چه ملاکی برای او دارد. با یکدیگر بررسی کنند.

متاسفانه الان یک جوان 26 ساله به عنوان یک پسر هنوز نمی داند چه چیزی می خواهد و برای زن گرفتن چه ملاکی هایی دارد دخترها نیز همین گونه هستند شاید فقط به ظاهر نگاه کنند.  مسئولیت خانواده ها بسیارسنگین است چون این ابزار لازم را باید برای شناخت به فرزندانشان بدهند.

 صفاری نیا: معتقدم دوران کودکی نیز باید بررسی شود. اگر خانواده به فرزند خود اطلاعات دهد بچه عزت نفس پیدا می کند احساس می کند که یک فرد ارزشمندی است . این عزت نفس را در ارتباطی که با مادر دارد کسب
می کند. بر اساس عزت نفس و فضای امنی که این کودک در شخصیتش بوجود می اید می تواند فضای ایمنی را کسب کند.

 ما سبکهای دلبستگی داریم. سبک دلبستگی ایمن، سبک دلبستگی نائینه هراسان و سبک دلبسته ناینه دو سو گرا. تمام این سبکها تاثیر گذار هستند. امروزه ما مدلهایی از عشق را داریم که بدترین مدلهای عشق هستند چون فاقد تعهد در بین زوجین جامعه است.

بدون تعهد با هم ازدواج می کنند و بعد چون تعهدی وجود ندارد بعد از چهار یا پنج سال با مشکلات شدیدی مواجه می شوند . در جامعه ما مردها بخاطر گسترش فضای مادی و زیاده خواهی و هزینه های گران زندگی مجبورند چند شیفت کار کنند که خلاء وجود خودشان در خانواده را  می توانند با پول تامین کنند.

 نوجوان و جوانشان سرویسهایی می گیرند که بی مورد است یعنی فرزند بجای اینکه گوشش پر از کلمات زیبا شود و چشمش با نگاههای محبت پر شود از سمت پدر و مادر با پول رضایتمندی فراهم می شود و بعد این دختر وارد دانشگاه می شود و فکر می کنیم که در دانشگاه به اعتماد به نفس و اعتقاد بالاتری می رسد  ولی بعد از گذشت زمان می بینیم که اینگونه نبوده است و دانشگاه پر شده از امتحانات و مفروضات.

این جوانی که چشمانش و گوشهایش از محبت والدین خالی است و فقط سرویس گرفته است در فضای دانشگاه دنبال محبت می گردد. اگر نوزاد کوچک خودمان را در آغوش بگیریم و به او بگوییم دوستش داریم متوجه
می شویم که آن نوزاد به وجد آمده است وقتی ما گوشهای بچه را پر از حرف های محبت آمیز نمی کنیم به محض اینکه دو حرف محبت آمیز می شنود تمام وجودش خالی می شود که متاسفانه خیلی وقتها این دوستی ها به شکل نافرجامی می رسد.

 گاهی اوقات هم به ازدواج ختم می شود. خیلی وقتها ما می بینم نوجوان ما آموزش جنسی ندیده است اگر الان به خیابان انقلاب برویم و به دنبال ناشرهای اینگونه کتابها برویم خواهیم دید که بیش ازچند گونه کتاب در مورد آموزش مسائل جنسی نداریم که تعداد آنها بسیار محدود است.

یک جوان که می خواهد ازدواج کند این آموزشها را از کجا باید بیاموزد. بعضی وقتها هم آموزش می گیرند ولی کارشناسانه نیست. ما معتقدیم باید به نوجوانانمان مهارتهای زندگی را یاد دهیم.

 رادیو گفت و گو: در اینترنت پرسش و پاسخ هایی درمورد رابطه دختر و پسر قبل از ازدواج دیدم . سوال کرده بودند که مگر قرآن نمی گوید ما همه با هم خواهر و برادر هستیم پس چرا حداقل روابط خواهر و برادری را نباید قبل از ازدواج داشته باشیم.

 اسلام مشکلی با روابط حداقلی خواهر و برادری ندارد . وقتی در عمل با خود جوانان صحبت می کنیم و از رابطه نامزدی از آنها می پرسیم می بینیم که اصلا حدود شرعی را رعایت نمی کنند . وقتی به آنها این موضوع را
می گوییم یکسری از آنها این حدود را نمی دانند و آنهایی هم که می دانند این مسائل را رعایت نمی کنند و
می گویند پدر و مادرمان در جریان هستند.

وقتی این ارتباط طولانی شود آفت هایی را به بار می آورد این حد و حدود  تا چه حد باشد آشنایی ایجاد شود وچقدر باشد افراط می شود؟

 صفاری نیا: این گونه برخوردها دو دسته اند . یکی برخوردهای غیر رسمی در بین جوانان ما رایج است که خانواده ها اطلاعی از آن ندارند و پس از مدتی رسمیت پیدا می کند و موضوع بحث ما نیست چون فضا فضای غیر رسمی است.

خیلی وقتها روابط غیر رسمی در بین جوانان ما بخصوص در شهرهای بزرگ پیدا می شود. فضای چه رسمی باشد وچه غیر رسمی باشد یک اصلی وجود دارد به نام جاذبه متقابل یعنی به دو صورت است یک در اثر مجاورت و دو بر اثر محرک قرار گرفتن است. ممکن است فردی از فرد دیگر خوشش نیاید ولی وقتی در مجاورتش قرار می گیرد و با او صحبت می کند ریزه ریزه این رابطه از بین می رود.

 بر اثر این مجاورتهای زیاد محبت ایجاد می شود. چون دختر و پسرهای ما واکسینه نیستند و آموزش ندیده اند در این جاذبه های متقابل نمی توانند درست تصمیم بگیرند.

 فردوسی: ما به آموزش دادن و آگاهی و شناخت جوانان به موضوع ازدواج تاکید می کنیم. یک موضوع را نباید فراموش کنیم که دیدگاه انسان نسبت به ازدواج و روابط زن و شوهر از همان دوران کودکی شروع می شود .
بچه ها پدر ومادرهایشان را می بینند و دیدگاهشان درباره زندگی مشترک در همان کودکی شکل می گیرد. این خودش یک نوع تربیت است.

 صحبت هایی که پدر و مادرها  می کنند و اینکه روی چه مسائلی متمرکز هستند روی کودکانشان تاثیر می گذارد. وقتی سنشان بالاتر رفت و آماده ازدواج شدند برای داشتن ارتباط آنها را لحاظ می کنند. اگر در خانواده ای پول یک عامل مهم باشد یکی از ملاکهای دختر یا پسرشان برای ازدواج همین فاکتور پول خواهد شد. باید در رفتار والدین این مسائل لحاظ شود و از همان دوران کودکی به فرزندانشان برای آینده آموزش دهند که چه دیدگاههای برای ازدواج داشته باشند.

 ملک محمدی: در حدیث زیبای امام جواد (ع) در مورد اقداماتی که می خواهیم در جامعه داشته باشیم اینگونه آمده است که باید به سه موضوع دقت داشته باشید : اول فکر کنید (دختر و پسر بصورت جدا روی اصل موضوع خودشان فکر کنند) دوم مشورت کنید ( با مشاورین و خانواده ها و معلمان تربیتی و عالم دینی مشورت کنید) و سوم توکل به خدا داشته باشید( همه امور عالم دست خداوند است) پس جوانان با فکر ، مشورت و توکل می توانند یک زندگی سالم و خوبی داشته باشند.

 بهرامی: توانایی این را داشته باشیم که هم درسهایی مرئی ( آموزشهایی که داریم، آموزش و پرورش) و هم درسهایی نامرئی مان ( مثلا اینکه اگر دختر به سن بلوغ می رسد برای اینکه بگوید وجود دارد باید یک دوست پسر داشته باشد و پسر هم برای اینکه بگویند که یک مرد هستند باید چند دوست دختر داشته باشند) که این درسهای نامرئی را از اطرافیان می گیرند و از سریالهای تلویزیونی می گیرند که این مسائل افتخار هم شده است را همسو کنیم. امیدوارم روزی برسد که درسهای مرئی و نامرئی همه یک سو باشند و دختر و پسر ما زیر یک سقف به آرامش برسند.